Analiza zjawiska wysoko wrażliwej osobowości – czyli co to znaczy być osobą WWO?

Jest powszechnie znane, że niektóre jednostki postrzegają świat inaczej – najczęściej taka charakterystyka przypisywana jest osobom z autyzmem. Mało kto jednak zdaje sobie sprawę, że różnorodność w reagowaniu na bodźce nie musi być wynikiem zaburzeń neurorozwojowych, ale może być cechą osobowości. Z analiz specjalistów wynika, że tak zwane osoby wysoko wrażliwe stanowią od 15% do 20% populacji. Może zatem należysz do tej grupy?

Rzadko spotykany termin WWO oznacza „wysoko wrażliwą osobowość” (w języku angielskim HSP – highly sensitive people). Za wprowadzenie tego określenia odpowiada dr Elaine Aron, autorka takich pozycji jak „Wysoko wrażliwi” oraz „Wysoko wrażliwe dziecko”.

Warto podkreślić, że wysoka wrażliwość nie jest zaburzeniem czy chorobą psychiczną. To jedynie określona cecha charakteru, dzięki której osoba szczególnie intensywnie doświadcza otaczającej rzeczywistości, dostrzega więcej i silniej odczuwa bodźce zarówno pozytywne, jak i negatywne [1].

Warto jednak zauważyć, że osoby o wysokiej wrażliwości są bardziej narażone na stres, wycieńczenie, poczucie przytłoczenia, a w niektórych okolicznościach nawet na depresję. Skąd więc bierze się ta nadwrażliwość na bodźce?

Aktualnie wiadomo, że mózgi osób wysoce wrażliwych funkcjonują nieco inaczej podczas procesu odbierania bodźców. W jednym z badań, uczestnicy mieli za zadanie dostrzec subtelne różnice na zdjęciach krajobrazów. Test wykazał silniejszą aktywację części mózgu odpowiadających za przetwarzanie wzroku i uwagi u osób o wysokiej wrażliwości [3].

Za odmienne reakcje mózgu odpowiedzialne są w pewnym stopniu geny – obecnie znamy tylko dwa składniki genetyczne mające znaczenie dla tego zjawiska [4]. Pewna grupa naukowców sugeruje, że wysoka wrażliwość wynika z ewolucji i ma służyć przetrwaniu gatunku [5]. Wynika to z faktu, iż osoby WWO mają większą świadomość różnych możliwości (np. zdobywania pożywienia) oraz potencjalnych zagrożeń. Charakteryzują się mniejszą impulsywnością i tendencją do unikania ryzyka. Ponadto, przed podjęciem trudnej decyzji, dłużej się zastanawiają, co sprzyja dokonaniu lepszych wyborów.