Imbirowa siła w olejku – wpływ na zdrowie, zastosowanie i proces produkcji

Olejek imbirowy cieszy się popularnością nie tylko ze względu na jego unikalny zapach, który przyciąga zmysły, ale także dzięki obfitości prozdrowotnych właściwości. Właściwości te wynikają z korzeni rośliny Zingiber officinale, które są pełne dobroczynnych składników. Wykorzystywany jest nie tylko w medycynie, ale także w aromaterapii, gdzie uważany jest za olejek stymulujący pewność siebie oraz motywację.

Dobroczynne działanie imbiru było znane już w V wieku p.n.e., kiedy Konfucjusz zachęcał do spożywania imbiru podczas każdego posiłku. Znajdował on zastosowanie w wielu starożytnych systemach leczniczych, pomagając w walce z różnorodnymi problemami zdrowotnymi, takimi jak zaburzenia żołądkowe, mokry kaszel, paraliż czy żółtaczka. Tradycyjna Medycyna Chińska uznaje imbir za skuteczny środek zwalczający flegmę i wspierający zdrowie serca. Wielu mieszkańców Azji od wieków stosuje go jako naturalny lek na biegunkę i nudności. Wszystkie te właściwości zostają skupione w aromatycznym olejku imbirowym, pozyskiwanym z korzeni rośliny.

Światowa produkcja imbiru wynosi obecnie około 2.8 miliona ton rocznie, z czego największy udział ma Indie, dostarczające ponad 30% globalnej ilości. Również Chiny, Nepal oraz Nigeria dostarczają znaczne ilości tej korzeniarstwa. Imbir uprawia się na żyznych i przepuszczalnych glebach, zarówno na nizinach jak i wyżynach, gdzie opady są równomiernie rozłożone. Kłącza sadzi się na początku pory monsunowej, a do zbioru roślina jest gotowa po około pięciu miesiącach. Większość zebranego imbiru wykorzystywana jest do produkcji suszonej przyprawy, ale część kłączy służy do produkcji olejku eterycznego. Do tego celu używa się całych nieobranych kłączy lub wysuszonego ekstraktu z nich, zawierającego od 2 do 4% oleju.

Olejek imbirowy pozyskuje się na trzy sposoby: za pomocą destylacji wodnej, destylacji parą wodną lub za pomocą płynu nadkrytycznego. Każda z tych metod ma swoje plusy i minusy. Destylacja parą wodną jest najtańsza, ale może prowadzić do obniżenia aktywności niektórych składników pod wpływem wysokiej temperatury. Destylacja wodna nie generuje toksycznych odpadów, jednak może wpływać na końcowy efekt przez proces hydrolizy składników aktywnych. Ekstrakcja za pomocą płynu nadkrytycznego jest najbardziej efektywna, ale również najdroższa. W rezultacie olejki imbirowe pozyskane różnymi metodami mogą różnić się właściwościami, a niska cena niekoniecznie świadczy o wysokiej jakości produktu.

Składniki aktywne olejku eterycznego, tak jak sugeruje nazwa, to przede wszystkim związki aromatyczne zaliczane do grupy terpenów. W przypadku olejku imbirowego najistotniejszym jest zingiberen – seskwiterpen, którego udział w zależności od metody ekstrakcji i pochodzenia korzenia wynosi nawet do 45%. Z badań wynika, że ma on działanie wiatropędne, przeciwzapalne, przeciwwrzodowe, ochronne dla żołądka i przeciwwymiotne. To właśnie dzięki niemu imbir posiada wiele swoich unikalnych właściwości. Co więcej, zingiberen występuje jedynie w imbirze.

Poza tym olejek imbirowy zawiera związki takie jak geraniol, który posiada przyjemny zapach oraz silne działanie przeciwbakteryjne, antyoksydacyjne, antybiotyczne i przeciwzapalne. Inny składnik – citral/neral to substancja o silnym cytrynowym aromacie, działającym przeciwbakteryjnie, antyoksydacyjnie oraz przeciwnowotworowo. Beta-bisabolen obniża ciśnienie krwi i działa przeciwbólowo, a sesquiphellandrene wykazuje właściwości przeciwwirusowe, cytotoksyczne oraz antyoksydacyjne. Lista składników czynnych w olejku imbirowym jest jednak dłuższa i zawiera wiele innych terpenów, które tworzą unikalną kompozycję zapachową.